1 op de 10 Belgen koopt bewust namaak

Eén op de tien Belgen koopt bewust namaak. In tegenstelling tot wat we zouden vermoeden gebeurt dit niet het vaakst online of in het buitenland, maar via fysieke winkels en verkoopplaatsen hier bij ons. Uiteraard zijn deze altijd illegaal opgezet. Met Black Friday in het vooruitzicht staan weer een heleboel aankopen gepland, zowel in de winkels als online. De Stichting ‘Neen aan namaak en piraterij’ (Nanac) roept op om geen namaak te kopen. Wie dit toch bewust doet, moet beseffen dat dit de samenleving schade berokkent. Om de consument wegwijs te maken – 28 procent geeft aan onbewust slachtoffer te zijn van namaakaankopen - lanceert Nanac de website www.neentegennamaak.be

Schoenen en kleding zijn het populairst

Een studie werd uitgevoerd bij meer dan 1.000 Belgen en wil in kaart brengen hoe de Belg over namaak denkt en zijn aankoopgedrag met betrekking tot namaak. Uit de resultaten blijkt dat 1 op de 10 Belgen bewust namaak koopt. Het gaat vooral over de leeftijdsgroep van 18- tot 34-jarigen. Deze groep koopt vooral namaak als het over kleding en schoenen van dure merken gaat. De voornaamste reden hiervoor is dat de namaakvarianten goedkoper zijn. Bovendien is 87 procent tevreden over de aankoop.

Namaakaankopen ‘van bij ons’

Een opvallende vaststelling is dat namaakaankopen voornamelijk ‘fysiek’ bij ons (59%) gebeuren en iets minder online (38%) of in het buitenland (41%). Kristian Vanderwaeren, administrateur-generaal douane en voorzitter van Nanac, licht toe: “Het gaat hier vaak om illegale circuits of de zogenaamde ‘zwarte markt’. De namaakartikels worden dan via outlet winkels of ‘via via’ verkocht.” Als er online namaak wordt gekocht is Ali Express het populairst, na Amazon, Wish en sociale netwerken als Facebook en Instagram. “Voor Facebook en Instagram gaat het vaak over tweedehandsnetwerken zoals Marketplace waarop ook namaak te koop wordt aangeboden en verhandeld”, voegt Kristian Vanderwaeren toe.

Met Black Friday – traditioneel een koopjesfeest- in het vooruitzicht wil Nanac sensibiliseren rond het feit dat namaak kopen wel degelijk strafbaar is. 79 procent van de respondenten is zich hier bewust van en 80 procent beseft zelfs dat het schadelijk kan zijn voor de gezondheid. We denken hierbij dan vooral aan cosmetica en bepaalde farmaceutische producten, maar evengoed ook aan kinderspeelgoed en voedingsmiddelen zoals bijvoorbeeld olijfolie.

Namaak = duurder

Uit de resultaten van de bevraging blijkt dat er nood is aan meer gerichte informatie rond namaak en vooral een leidraad in hoe namaak kan worden aangegeven. Iets minder dan 30 procent geeft immers aan al eens onbewust namaak te hebben aangekocht, maar meer dan 80 procent (83%) weet niet bij welke instantie hij moet aankloppen om dit te signaleren.

“Om die reden lanceren we het platform www.neentegennamaak.be”, zegt Kristian Vanderwaeren. “Op deze website krijgt de consument meer informatie over namaak. Dit kan zowel preventief interessant zijn, maar ook wie in contact kwam met namaak kan op deze website terecht. Op die manier kunnen deze criminele activiteiten opgerold worden en kan namaak een halt worden toegeroepen. Uiteindelijk is namaak altijd duurder, want de hele samenleving verliest hieraan. Namaak heeft een bijzonder negatieve impact op de lokale economie en zorgt het voor een toename van de criminele activiteit en financiering van criminele netwerken zoals drugshandel en terrorisme.”